W Polsce aż 70 proc. emitowanych gazów cieplarnianych pochodzi z dużych aglomeracji[1]. Włodarze miast podejmują jednak kroki, mające na celu ograniczenie emisji, dążąc do zrównoważonego rozwoju. Edukowanie mieszkańców, inwestowanie w nasadzenia zieleni, zwiększenie floty autobusów miejskich zasilanych energią elektryczną czy wymiana źródeł energii – to tylko przykładowe działania.
Z jakimi problemami natury ekologicznej borykają się polskie miasta? Jak wynika z najnowszego EKObarometru[2] – 70 proc. respondentów wskazuje zanieczyszczenia powietrza, 60 proc. zbyt mało zieleni, a za dużo chodników i jezdni, 53 proc. zatłoczenie w komunikacji miejskiej, a 34 proc. uważa, że problem stanowią odpady, tj. brak segregacji czy nieodpowiednia utylizacja. Jakie działania podejmują polskie miasta, by niwelować kłopoty natury ekologicznej? Poniżej przedstawiamy przykładowe rozwiązania.
Kraków stawia na edukację
W Krakowie powstało specjalne centrum, którego celem jest zwiększanie świadomości ekologicznej mieszkańców. Powołanie jednostki zainicjowali sami krakowianie – ich zdaniem istotną rolę w zrównoważonym rozwoju odgrywa przede wszystkim edukacja. Krakowskie Centrum Edukacji Klimatycznej prowadzi akcje informacyjne, pokazując mieszkańcom np. w jaki sposób wykorzystać nienoszone ubrania czy jak podróżować lokalnie w rytmie slow.
Miasta inwestują w kotłownie na biomasę
Zadbanie o jakość powietrza to jeden z priorytetów dla polskich miast. Te coraz częściej rezygnują z kotłowni opalanych węglem na rzecz np. biomasy.
– Zarówno firmy, jak i spółdzielnie mieszkaniowe poszukują najlepszych i najbardziej efektywnych technologii wytwarzania ciepła – mówi Sławomir Madejski, Prezes Zarządu CEDR Energo. – Dążenie do zrównoważonego rozwoju miast, a także odgórnie wprowadzane regulacje niejako obligują przedsiębiorstwa do wytwarzania ciepła oraz energii elektrycznej w sposób bardziej przyjazny dla środowiska i nas samych.
Kto inwestuje w kotłownie na biomasę? Przykładem mogą być spółdzielnie mieszkaniowe. Zainstalowanie nowych źródeł ciepła jest dobrym rozwiązaniem nie tylko z uwagi na aspekty ekologicznie, ale i ekonomiczne. Coraz częściej z ekologicznych kotłowni korzystają gminy, np. Radzyń Podlaski czy Siemiatycze. Na takie rozwiązanie stawiają także zakłady produkcyjne, które spalają w kotłowniach resztki poprodukcyjne.
Elektroniczny surwiwal w Łodzi
Kolejnym miastem, które podejmuje działania proekologiczne jest Łódź. W roku szkolnym 2022/2023 wraz z Ośrodkiem Działań Ekologicznych „Źródła” miasto realizowało pilotaż projektu „Łódzkie szkoły dla klimatu. Kompetencje przyszłości”. W eksperymencie wzięli udział uczniowie, nauczyciele, a także rodzice. Jakie były jego główne założenia? Celem realizowanego eksperymentu była edukacja opinii publicznej na temat sposobów oszczędzania energii. Zadaniem uczniów było ograniczenie używania sprzętów elektronicznych, które nie są im na co dzień niezbędne. Władze miasta zachęcały do wyłączenia konsoli do gier, mikrofalówek czy komputerów. Wszystko po to, by oszczędzać energię i mieć świadomość tego, ile prądu zużywają te urządzenia. Ponadto uczestnicy mierzyli się z wyzwaniami dotyczącymi oszczędzania wody, korzystania z ekologicznego transportu, czy ograniczenia jedzenia mięsa.
Warszawa chce osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku
Wiosną tego roku radni stolicy przyjęli uchwałę w sprawie „Zielonej Wizji Warszawy”. Dokument wskazuje, w jaki sposób stolica może osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r. Chcąc wspierać redukcję gazów cieplarnianych w mieście, w ramach ZWW zaproponowano rozwój 27 działań w sektorach, obejmujących: infrastrukturę energetyczną, budynki, planowanie przestrzenne i błękitno-zieloną, infrastrukturę, transport, odpady komunalne. Miasto zdecydowało się na inwestowanie w środki komunikacji miejskiej, w tym zeroemisyjny transport, a także wprowadzenie dopłat do instalowania odnawialnych źródeł energii.
Jakie jeszcze działania podejmują miasta? W Poznaniu instalowane są panele fotowoltaiczne na tramwajach, a Katowice inwestują w ekologiczny transport rowerowy. Warto jednak podkreślić, że istotne jest, by całe społeczeństwo posiadało szeroką wiedzę ekologiczną i wspierało samorządy w dążeniu do bycia eko. Tyko współpraca pozwoli sprawnie i skutecznie osiągnąć ten cel.
[1] https://funduszenamazowszu.eu/zielone-miasta-przyszlosci-planujemy-czy-realizujemy/
[2] https://swresearch.pl/raporty/ekobarometr-pelna-wersja-raportu-z-piatego-pomiaru#report-download
