Współpraca barterowa to dawny sposób wymiany handlowej, który wciąż znajduje swoje zastosowanie. Szczególnie popularny wśród nowych firm i osób pracujących online, barter odgrywa istotną rolę w dzisiejszych czasach. Jest to forma wymiany dóbr i usług bez konieczności korzystania z pieniądza. Współpraca barterowa ma swoje korzyści i ograniczenia, które warto przyjrzeć się z bliska.
Na czym polega współpraca barterowa?
Pojęcie “współpraca barterowa” bezpośrednio wiąże się z terminem “barter”. To handel wymienny, gdzie towary i usługi są wymieniane między stronami bez użycia gotówki. Współpraca barterowa polega na prostym przekazywaniu:
- towaru za towar,
- usługi za usługę,
- towaru za usługę.
Barter był powszechny przed wprowadzeniem pieniądza, kiedy ludzie po prostu wymieniali się dobrami. Działo się to głównie za pomocą własnoręcznie wytwarzanych dóbr i usług. Przykładowo, rolnik mógł wymienić zboże na podkuwanie konia u kowala.
Współcześnie, w ramach współpracy barterowej, wymieniane są także nowoczesne dobra i usługi. Zasadniczo celem jest zapewnienie równowagi wartości wymienianych dóbr lub usług, aby żadna ze stron nie poniosła straty i mogła uniknąć konieczności użycia pieniędzy w rozliczeniu.
Kto wybiera współpracę barterową?
Mimo upływu czasu i rozwoju pieniądza, współpraca barterowa jest wciąż popularna. Jest szczególnie atrakcyjna dla podmiotów, które nie dysponują wystarczającą ilością gotówki na zakup określonych towarów lub usług. Współpracę tę często podejmują nowo powstałe firmy, które nie mają jeszcze stabilnych dochodów i nie są w stanie uzyskać kredytu firmowego ze względu na ograniczone zdolności kredytowe.
Współpraca barterowa ma także wyjątkowo rozwinięte zastosowanie w Internecie, gdzie różne marki oferują swoje produkty w zamian za promocję:
- influencerów,
- blogerów,
- osób prowadzących działania marketingowe w mediach społecznościowych.
Taka forma wymiany pozwala firmom na tanie promowanie swoich produktów lub usług. Niemniej jednak zazwyczaj decydują się na nią mniej doświadczeni blogerzy i influencerzy, którzy z czasem mogą przechodzić na standardowe wynagrodzenie pieniężne za swoje usługi reklamowe.
Formalne aspekty współpracy barterowej – co warto wiedzieć?
W Polsce zarówno samo stosowanie barteru, jak i nawiązywanie współpracy barterowej, jest całkowicie legalne. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że każda tego typu bezgotówkowa wymiana towarów lub usług jest traktowana jako transakcja handlowa i musi być odpowiednio udokumentowana oraz rozliczona.
Współpraca barterowa i umowa
Podstawą formalnej współpracy barterowej powinna być spisana umowa barterowa. Kodeks cywilny reguluje ogólne zasady jej tworzenia. Warto zrozumieć, że umowa barterowa:
- jest umową wzajemną, co oznacza, że musi zakładać równowartość między świadczeniami stron,
- jest umową nienazwaną, ale ma cechy umowy zamiany, gdzie wymieniane mogą być zarówno towary, jak i usługi,
- powinna uwzględniać przepisy o sprzedaży, gdzie każda ze stron pełni jednocześnie rolę sprzedawcy i nabywcy.
Wartość umowy barterowej można dowolnie określić w umowie, ale ważne jest uwzględnienie kluczowych aspektów takich jak miejsce i data zawarcia umowy, dane stron, opis wymienianych dóbr lub usług, termin dostarczenia oraz inne istotne warunki. Umowa barterowa powinna być podpisana przez obie strony i dostarczona w formie egzemplarza dla każdej z nich.
Podatek a współpraca barterowa
Ponieważ barter jest formą wymiany handlowej (bez użycia gotówki), podlega opodatkowaniu. Firmy angażujące się w współpracę barterową muszą uwzględnić to w księgowości oraz rozliczyć się na podstawie faktur VAT.
W odniesieniu do umowy barterowej, konieczne jest odprowadzenie zarówno podatku dochodowego, jak i VAT. Podstawa opodatkowania to wartość wymienianych towarów lub usług. W przypadku, gdy wartości i stawki VAT są takie same dla obu stron, transakcja jest neutralna podatkowo. Problem pojawia się w przypadku różnic. Wtedy podatek może być wymagany tylko od jednej strony transakcji.
Podatek dochodowy obowiązuje od dochodu, który jest różnicą między wartością otrzymanego towaru lub usługi, a kosztem ich uzyskania. Przy współpracy barterowej, wartość otrzymanego towaru lub usługi jest przychodem, a kosztem jest wartość dostarczonego w zamian dobra lub usługi.
Czy warto wybrać współpracę barterową?
Współpraca barterowa niesie wiele korzyści, ale również ma pewne wady. Oto najważniejsze zalety i wady:
Zalety współpracy barterowej:
- Oszczędność gotówki – pieniądze mogą zostać przeznaczone na inne cele, takie jak rozwój firmy.
- Skuteczny sposób na pozyskanie dóbr lub usług, gdy brakuje dostatecznych zasobów finansowych.
- Obniżenie kosztów prowadzenia firmy – wymiana handlowa nie wymaga angażowania pieniędzy w reklamę czy pośredników.
- Możliwość pozbycia się nadmiernych zapasów.
Wady współpracy barterowej:
- Mniejsza popularność niż standardowa wymiana gotówkowa – nie zawsze łatwo znaleźć partnera do takiej współpracy lub wymaga to większego zaangażowania.
- Problemy z wyceną dóbr – fałszowanie wartości dóbr dla uzyskania równowartości może budzić wątpliwości urzędu skarbowego oraz wywoływać poczucie niesprawiedliwości u jednej ze stron.
Współpraca barterowa jest interesującym rozwiązaniem, szczególnie dla nowych firm z ograniczonymi środkami finansowymi lub problemami w nawiązaniu tradycyjnej współpracy z partnerami handlowymi. Warto jednak pamiętać, że w dzisiejszych czasach dominuje wymiana pieniądzem, a barter powinien być traktowany jako rozwiązanie awaryjne lub tymczasowe.
