W związku z trwającym gorączkowym sezonem podatkowym oraz w związku z obowiązkowym składaniem deklaracji PIT, pojawiło się wiele pytań dotyczących rozliczeń podatkowych pracowników pochodzenia ukraińskiego. Co muszę wiedzieć, jeśli jestem obywatelem Ukrainy, przez ostatni rok mieszkałem w Polsce i korzystałem z płatnego urlopu w Polsce?
Według rządowych statystyk, od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę, czyli od ponad roku, około 1,5 mln uchodźców z Ukrainy otrzymało w Polsce tymczasową ochronę, która ma im ułatwić dostęp do lokalnego rynku pracy. Według statystyk od tego czasu w Polsce przebywało około 900 tys. Ukraińców. Jeśli w roku podatkowym 2022 znalazłeś pracę na polskim rynku, będziesz musiał rozliczyć swoje dochody w urzędzie skarbowym. Od czego zacząć i jak to zrobić?
Czy jesteś rezydentem podatkowym?
Sposób rozliczenia przez polskie organy podatkowe zależy od tego, czy masz status podatnika.
Za rezydenta uważa się osobę, która przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w jednym roku podatkowym, wliczając w to podróże zagraniczne, lub która posiada w Polsce ośrodek interesów. Oznacza to m.in. posiadanie członków rodziny na terytorium Polski lub prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Procedura weryfikacji, czy centrum istotnych interesów przeniosło się do Polski została bardzo uproszczona, wymaga jedynie złożenia deklaracji we właściwym urzędzie. Jeśli jesteś podatnikiem rezydentem, masz obowiązek rozliczyć z urzędem skarbowym wszystkie dochody, niezależnie od ich źródła.
Nierezydenci to osoby, które nie mają miejsca zamieszkania w Polsce, w takim przypadku są opodatkowane tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Polski. Jeśli jesteś rezydentem na Ukrainie, musisz dostarczyć pracodawcy certyfikat rezydencji, który pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania.
Który PIT składasz do urzędu skarbowego?
Aby uniknąć problemów z rozliczeniem podatku dochodowego od osób fizycznych, powinieneś wyjaśnić swoją sytuację podatkową na początku zatrudnienia w Polsce. Jeśli potwierdzisz pracodawcy, że jesteś podatnikiem, od początku współpracy musi on odprowadzać do urzędu takie same zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych jak za polskiego pracownika, w zależności od rodzaju umowy. Podobnie w przypadku nierezydentów, których dochody podlegają opodatkowaniu w miejscu zamieszkania, w tym przypadku pracodawca również zobowiązany jest do odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
- Jeśli jesteś rezydentem podatkowym w Polsce i pracowałeś tu w 2022 roku na umowie o pracę, zlecenie lub dzieło – powinieneś dostać od pracodawcy PIT-11, a składasz do urzędu wypełniony formularz PIT-37.
- Jeśli jesteś nierezydentem i uzyskałeś w Polsce dochody z tytułu umowy o pracę, zlecenie lub dzieło, również składasz PIT-37 na podstawie otrzymanego PIT-11, ale tylko dla dochodów z lokalnego rynku pracy.
- W przypadku prowadzenia w Polsce działalności gospodarczej – składasz do urzędu wypełniony PIT-36.
- Jeśli jesteś nierezydentem w Polsce i nie uzyskałeś w ubiegłym roku w naszym kraju dochodów, nie masz obowiązku składania deklaracji podatkowej. Musisz rozliczyć się w Ukrainie.
– W Polsce, najprostszą i najbardziej popularną formą składania deklaracji podatkowej jest forma elektroniczna, które umożliwia rozliczenie w domowym zaciszu, bez konieczności stania w urzędowych kolejkach. Aplikacje i programy do składania zeznań podatkowych ułatwiają cały proces, przechodząc z użytkownikiem przez wszystkie formalności i zawiłości podatkowe krok po kroku – informuje Dorota Polańska, ekspertka podatkowa aplikacji PitBot.
Wspólne rozliczenie w mieszanym małżeństwie
Jeśli jeden z małżonków jest Polakiem, a drugi Ukraińcem, wspólne rozliczenie jest możliwe, jeśli mają status rezydenta podatkowego w Polsce i małżonkowie mają wspólny majątek. Należy pamiętać, że do przeprowadzenia wspólnego rozliczenia konieczne jest uzyskanie numeru PESEL małżonka; w przypadku braku numeru PESEL takie rozliczenie nie jest możliwe.
Ulgi i zwolnienia przy rozliczeniu
Pamiętaj, że podobnie jak obywatele polscy, składając zeznanie podatkowe możesz skorzystać z wielu ulg i odliczeń.
W Polsce wolne od podatku są świadczenia socjalne związane z pomocą humanitarną z powodu wojny na Ukrainie, a także świadczenia rodzinne takie jak 500+. Możliwy jest również dostęp do ulg na dzieci i internet.
Warto również zauważyć, że w Polsce obowiązuje wyższe zwolnienie podatkowe w wysokości 30 000 zł w porównaniu do Ukrainy, która nie posiada zwolnienia podatkowego.
Pamiętajmy, że dzieci nie muszą posiadać numeru PESEL ani zamieszkiwać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, aby skorzystać z zasiłku rodzinnego.
– Lista ulg jest w tym roku dość długa, a możliwość uwzględnienia niektórych z nich pojawiła się po raz pierwszy. Nic dziwnego, że wiele osób może mieć problem ze stwierdzeniem, czy przysługuje im dane odliczenie lub w jaki sposób można je uzyskać. Rozliczając PIT-37 warto więc skorzystać z fachowego doradztwa bądź programu, który poza możliwością rozliczenia podpowie, jakie ulgi są dostępne oraz jakie warunki należy spełnić, aby z nich skorzystać – informuje Dorota Polańska z PitBot.
Gdzie złożyć deklarację podatkową?
Jeśli odbiorca PIT-11 jest rezydentem podatkowym, składa zeznanie podatkowe w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.
W przypadku nierezydentów należy zlokalizować urząd skarbowy właściwy dla zagranicznego systemu podatkowego. W każdym województwie wyznaczony jest jeden taki urząd skarbowy.
W wyjątkowych przypadkach, pomimo zawarcia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy stroną polską a ukraińską, może zaistnieć konieczność złożenia deklaracji podatkowych w obu państwach. W przypadku wątpliwości należy skonsultować się z urzędem skarbowym lub doradcą podatkowym.
